Ioe! O lo'o ola pea faisua a'o e 'ai! O le mea moni, afai o le a e 'ai se faisua mata, e tatau ona ola a leai o le a le toe saogalemu e 'ai. I le tulaga o faisua, o lona uiga o le ola fou!
E saogalemu le 'ai o le faisua mata?
Aua ne'i 'aina faisua mata pe le'i vela po'o isi figota. … O nisi faisua e togafitia mo le saogalemu pe a uma ona seleseleina. O lenei togafitiga e mafai ona fa'aitiitia ai le maualuga o le vibriosis i le faisua, ae e le aveesea uma siama leaga. O tagata e sili atu ona maua i le vibriosis e le tatau ona 'aina so'o se faisua mata pe le'i vela.
E mafai ona e ma'i mai le 'ai o faisua mata?
Talu ai e fafaga le faisua e ala i le fa'amamāina o vai, e mafai ona fa'atumauina siama i totonu o latou a'a. A 'ai e se tasi le faisua mata pe le'i vela, virusi po'o siama e ono i totonu o le faisua e mafai ona mafua ai ma'i. E mafai ona e ma'i tigaina i le 'aina o faisua mata. O le tele o fa'ama'i Vibrio mai faisua e na'o le manava ma le pua'i.
E tatau ona vela le faisua?
I se tulaga lautele, o tamai ituaiga o faisua e sili atu ona 'aina mata, ao o lapoʻa tetele, e pei o le "Pasifika faisua" e tatau ona kuka. Oyssters e mafai ona kukaina e ala i le asu, faʻapunaina, tanoa falai, moaina po o le taoina ma mafai foi ona piko pe ulaina. E tele taimi e faʻaopopoina ai i saga ma supo iʻa.
O afea e mafai ona e 'ai ai faisua mata?
Ona o fa'ato'aga faisua i vai malulu ma sili atu le tomai e mata'ituina ai siama, e saogalemu le 'aina mata i soo se taimi. O lona uiga, e masani lava ona sili atu le tofo o faisua i le faaiuga o le tautoulu ma le amataga o masina o le taumalulu aua o le taimi lea o le taamilosaga o le olaga o le faisua, e sili atu ona mauoa ma sili atu.
E te 'ai faisua mata pe vela?
Aua neʻi 'aina ni faisua mata pe leʻi kukaina poʻo se isi atigi. Faʻatumu lelei muamua ae e te leʻi 'ai, ma naʻo okaina o faisua vela i faleʻaiga. O sosi vevela ma sua o le tipolo e le fasiotia ai siama o le Vibrio faʻapea foi ma le 'ava malosi. O nisi faisua e togafitia mo le saogalemu pe a uma ona seleseleina.
Mafai ona e 'ai faʻamago faʻasasaʻo mai le sami?
Leai e le saogalemu le aoina o figota aemaise o pivalves (mussel, faisua, pipi, sele ma isi) mai le matafaga e ave ile fale ma ai. … O le mea lea e mautinoa ai e leai ni fuga oona oona na tupu ma, e faalagolago i le vaega, e fa'amama le bivalves a'o le'i fa'atau.
O ola faisua mata?
Ua Soifua!
O lo'o ola pea faisua a'o e 'ai! O le mea moni, afai o le a e 'ai se faisua mata, e tatau ona ola a leai o le a le toe saogalemu e 'ai. I le tulaga o faisua, o lona uiga o le ola fou!
O le a le umi e fa'aona ai faisua?
Atonu o le a e manuia i le lua pe tolu aso, ae talu ai o nisi ituaiga o mea'ai e mafua mai i le sami e mafai ona matua ogaoga, e taua le fa'aaafiaina o tagata tomai faapitoa ona o le ma'i e ono mana'omia ai nisi togafitiga faafoma'i.
E fa'afefea ona ou iloa ua ou 'ai se faisua leaga?
O faisua leaga e mago ma magumagu ma foliga faanenefu. O faisua ua afaina e masani ona lanu efuefu, enaena, uliuli pe piniki. Sogisogi le aano o faisua.
E tatau ona folo pe lamu faisua?
Afio, lamu, lamu
“O le faisua e tatau ona tofoina. Nai lo le folo atoa, ou te fautuaina le u i le faisua ina ia mafai ai ona maua le atoa faʻamatalaga tofo. Faʻapea foi, pe a taumafaina se faisua i le atigi, manatua le 'faisua' ava o i ai e fiafia i ai.
E lagona e faisua le tiga pe a e 'ai?
O le fafagaina o faisua e fa'amama moni ai le gataifale, puipuia ai le fuga mai o algal ma fa'amama ese mai mea oona. … O le faisua e itiiti lona fatu ma totoga i totonu, ae leai se fatugalemu o neura. O le leai o se fatugalemu o le faisua e foliga mai e le lagona ai e faisua le tiga, o se tasi o mafuaaga e fiafia ai nisi vegans e 'ai le faisua.
O le a le umi talu ona e 'aina faisua e te ma'i?
E ono lamatia ai le ola o le toʻatele o tagata, o faʻamaʻi ole Vibrio vulnificus na tupu i totonu ole 24 i le 48 itula o inuina ma ono aʻafia ai faʻailoga e pei o le faʻafuaseʻi o le malulu, fiva, niniva, puaʻi, manava manava, maʻi ma papala.
Aisea e le tatau ai ona e 'ai le faisua?
O se tasi o atugaluga ogaoga o le lamatiaga o mea'ai oona mai faisua. Talu ai o faisua e masani ona 'aina mata, e sili ona faigofie ona pasi atu i siama siama. O le tasi ituaiga o siama o loʻo maua i faisua - Vibrio vulnificus - e fesoʻotaʻi ma se maʻi tuga - e oʻo lava i maliu.